Smeepoort

Monument informatie

Historie

De Smeepoort is een van de drie stadspoorten (aan de landzijde) en lag (en ligt nog) aan de zuidelijke ingang van de stad. Het was vroeger een indrukwekkend bouwwerk dat heeft bestaan uit een binnenpoort en een buitenpoort met ophaalbrug. De buitenpoort beschikte over twee ronde torens met koepeldaken en over een schilddak. 

In 1672 (het rampjaar) werd Harderwijk bezet door troepen uit Munster en door Franse cavalerie en toen die de stad in 1673 verlieten gaven ze opdracht om de poorten en stadsmuren op te blazen en te vernietigen. Dat was het einde van o.a. de Smeepoort. De Smeepoort gaf toegang tot de belangrijke Smeepoortstraat en de Smeepoortenbrink. De restanten bleven nog jarenlang liggen en in 1828 werd de toegang te smal voor de steeds groter wordende rijtuigen en koetsen en werd de buitenpoort afgebroken.

Men bouwde er wachthuisjes van voor stadswachten die de wacht hielden.

Heden

De resten van de Smeepoort zijn nu fraai gerestaureerd en maken deel uit van de gerestaureerde stadsmuur en vestingwerken van Harderwijk. Ook het wachtlokaal aan de bovenzijde van de poort is weer te betreden. In vroeger tijden was deze ruimte voor de wachters die de poort bedienden. Ze controleerden binnenkomend en uitgaand verkeer. In het voetgangerspoortje zijn jaartallen gemetseld met de jaartallen 1570, 1825 en 1916. De stenen met deze jaartallen geven de hoogte van het water aan tijdens de stormvloed in dat jaar. Door stormvloed steeg het water van de Zuiderzee tot grote hoogte waardoor het water de stad inliep. Telkens richtte zo’n stormvloed grote schade en veel vernielingen aan.

Bij de restauratie van de Smeepoort zijn stenen gebruik van de voormalige Gereformeerde kerk die op de plaats van het restaurant De Bank heeft gestaan.